De EU heeft de werkende klasse niets te bieden

Houtje-touwtjereparaties veranderen neoliberale essentie van EU niet

barrosoerleuchtung13.11.13.jpg
Zou het lichtje bij Barroso ooit gaan branden dat de meerderheid van de Europese bevolking de EU niet als oplosser van de crisis ziet, maar juist als veroorzaker? (Foto: ZLV)

Bill Greenshields (*)

Er zijn mensen binnen de beweging die zichzelf wijsmaken dat de Europese Unie omgevormd kan worden tot een sociaaldemocratisch project dat het leven van de werkende bevolking kan verbeteren. Dat is onmogelijk. De Europese Unie werd opgezet als een door en door antidemocratische moloch die ontsnapt aan het toezicht van de Europese bevolkingen en die onder strenge controle van het Europese kapitaal staat. Bijna alles wat hieronder wordt beschreven gaat ook op voor Nederland. Alleen heten de partijen en groeperingen hier anders. Daarom vergelijk de analyse met wat in Nederland gebeurt. Ook in ons land zou verzet tegen de EU centraal moeten staan.

Anderen willen geloven dat elke grensoverschrijdende structuur automatisch internationalistisch is. Hierbij zien ze het klassenfundament, de eigendom en het doel van dergelijke structuren over het hoofd. Dat is een grove nalatigheid.

De Europese kwestie werd tijdens het voorbije '21st Century Marxism-festival' van de Communistische Partij opnieuw onder de aandacht gebracht door Bob Crow (voorzitter van de Britse vakbond voor de transportsector) en Linda Kaucher (onderzoeker aan de London School of Economics). Crow zei onomwonden dat het karakter van de EU 'fundamenteel en onomkeerbaar' neoliberaal is en dat het zich richt tegen de werkende klasse. Kaucher weidde uit over het ophanden zijnde vrijhandelsverdrag tussen de VS en Europa. Volgens dit verdrag krijgen individuele bedrijven het recht om elke regering voor het gerecht te slepen wanneer deze actie onderneemt die in hun ogen schadelijk is voor hun ongebreidelde winstbejag.

De Communistische Partij heeft zich volledig gecommitteerd aan de No2EU-alliantie van socialisten en vakbonden voor de Europese verkiezingen. Onder de campagneslogan "No2EU - Yes To Workers' Rights" bepleit de alliantie een terugtrekking uit de EU op basis van socialistische argumenten. Dit staat in sterk contrast met de oproep van het grote financierskapitaal dat bij monde van CityUK aangaf een 'fervente voorstander van een voortgezet EU- lidmaatschap' te zijn.

Groot-Brittannië heeft pas twintig procent van de bezuinigingsmaatregelen die de heersende klasse nam achter de rug; maatregelen die deel uitmaken van een door de EU georganiseerde aanval op alle Europese werkers. De EU gebruikte Griekenland als proeftuin voor haar catastrofale besparingen. De gemiddelde Griek is nu veertig procent armer dan voordat de trojka van de Europese Commissie, de Europese Centrale Bank en het Internationaal Monetair Fonds het land de strenge bezuinigingsmaatregelen oplegde.

De bezuinigingen onder leiding van de EU, de massale privatiseringen en de belastingverhogingen hebben geleid tot een enorme stijging van de werkloosheid en een forse verlaging van de binnenlandse consumptie die ongeveer drie kwart van het bbp uitmaakt. Desondanks kondigde de trojka aan dat dit nog niet volstaat. Zelfs nu nog is de begroting van de Griekse pro-EU- regering 'onvoldoende en onbetrouwbaar'. Er moet nog meer bezuinigd worden.

In Groot-Brittannië (...en in Nederland, nvdr) kunnen we hetzelfde verwachten als de bedrijven voor hun belangen maatregelen vereisen van hun vrienden in de coalitieregering en de EU. Niets mag het vrije verkeer van goederen, kapitaal, diensten en mensen in de weg staan. Europese verdragen geven het bedrijfskapitalisme vrij baan.

Het wordt niet tegengehouden door werkers die gebruikmaken van hun nationale democratische structuren. De EU maakt gebruik van de economische crisis om de structurele aanpassingen van de neoliberale globalisering versneld door te voeren.

Vrijwel alle moties die tijdens het congres van de vakbond TUC aangenomen werden - voor de renationalisering van de spoorwegen en de post, vakbondsrechten en een eind aan de bezuinigingen - worden verhinderd door EU-maatregelen. Rechterlijke uitspraken van het Europees Hof van Justitie in de zaken Viking, Laval, Rüffert en Luxembourg, waardoor de rechtspositie van werknemers in ernstige mate verslechterde, werpen ons meer dan honderd jaar terug, naar de tijd van de rechtszaak die de Taff Vale Railway Company aanspande tegen de vakbonden. De directie kreeg het voor elkaar dat elke vakbondsactie beschouwd werd als onwettige economische sabotage.

Ondanks zijn capitulatie in de strijd voor renationaliseringen wil Labourleider Ed Milliband de energieprijzen bevriezen. Tegelijkertijd echter is hij voorstander van een eengemaakte Europese energiemarkt.

Bevroren prijzen, laat staan nationaliseringen, zijn onverenigbaar met de markt van de EU en worden uitdrukkelijk door haar regels verboden. Met een geliberaliseerd energiebeleid wil de EU voorkomen dat geïmporteerde energie onderworpen wordt aan prijsreguleringen door nationale regeringen.

Miliband verzet zich tegen de privatisering van het gezondheidszorgstelsel NHS maar niet tegen de EU-Dienstenrichtlijn en de handelsovereenkomst tussen de VS en de EU waardoor multinationals zich mogen inschrijven voor de aanbesteding van alle diensten op het gebied van de gezondheidszorg.

De EU-verdragen verbieden staatsinterventies of grootschalige openbare investeringen om de vraag te stimuleren, waarmee zij zelfs de mogelijkheid van volledige werkgelegenheid voorkomen. Terwijl de toenmalige voorzitter van de Europese Commissie Jacques Delors vijfentwintig jaar geleden in een toespraak tegenover het TUC volledige werkgelegenheid beloofde, naast behoud van de arbeidsrechten en bescherming tegen de vrije marktpolitiek van de Tories. Dit in ruil voor volledige steun aan het 'Europese project' dat hij presenteerde als 'het enige alternatief'.

Heeft de werkende bevolking deze beloften bewaarheid zien worden?

Het voorgestelde concept van een 'sociaal Europa' is op zijn best het product van zelfbedrog en wensdenken en op zijn slechtst het resultaat van defaitisme, verpakt in een grote leugen om deze op de korte termijn aanvaardbaarder te doen voorkomen. Pogingen om het meedogenloze verbond van het financierskapitaal om te vormen tot een vriend van de werkende klasse moeten worden afgeraden. Je bent stom of levensmoe als je een vleesetende krokodil als huisdier in je slaapkamer houdt.

Uiteindelijk kent de EU slechts een zakenmodel: privatisering, deregulering en het verlagen van de lonen. De UK Independence Party en de eurosceptische Tories steunen dit beleid voor honderd procent. UKIP probeert haar standpunten die gericht zijn tegen de werkende klasse en de publieke sector te verbergen achter haar anti-EU retoriek. De eurosceptische Tories vrezen dat een verdere Europese integratie de Amerikaanse doordringing van de Europese financiële markten zal belemmeren.

Beide partijen worden gedomineerd door financiële en monopolistische bedrijfsbelangen. Geen van beide behartigt de belangen van de werkende klasse. De rol van No2EU, de oproep om de EU te verlaten en om Groot-Brittannië op een socialistische manier te herstellen zijn dus van essentieel belang. Het is hoog tijd dat de werkende klasse met deze realiteit geconfronteerd wordt. De heersende kapitalistische klasse bezit de EU van begin tot eind.

We moeten vertrouwen op de kracht van onze eigen klasse en niet door het stof gaan voor de dictaten van de heersende klasse. We moeten nu hard aan het werk gaan om deze boodschap te verspreiden onder de kiezers in de werkende klasse die in 2014 naar de stembus zullen gaan. Anders leggen we de anti-Europese politiek in handen van de Tories, UKIP en de fascisten.

Bill Greenshields is voorzitter van de Communistische Partij van Brittannië

Bron: Morning Star (CPB), 6 november 2013
vertaling: Frans Willems