15e Internationale Bijeenkomst van Communistische en Werkerspartijen

Wil van der Klift

De tegenstellingen in de wereld nemen razendsnel toe. Op allerlei terreinen van politiek-economische tot ideologische, rechtsstatelijke en culturele, van religieuze tot financiële. De levensstandaard van miljoenen mensen wordt bedreigd, het milieu vernietigd, spionage neemt schrikbarend toe. Hoe zou het anders kunnen dat onder zulke omstandigheden ook onder communistische en arbeiderspartijen de verschillen van mening over koers, oplossingen en organisatievormen toenemen en manifester worden?

Het zou zelfs dodelijk zijn als de meningsverschillen niet aanwezig zouden zijn. Als die meningsverschillen niet de kans zouden krijgen om te worden besproken. Vooruitgang is alleen mogelijk als er opbouwende kritiek plaatsvindt. Het is een teken van volwassenheid en betrokkenheid bij de samenleving dat het debat in omvang en kracht toeneemt. Want hoe anders kunnen de zwaarden worden gesmeed? De kinderjaren van het nieuwe internationale bondgenootschap van communistische en werkerspartijen zijn voorbij. Dat werd duidelijk op de vijftiende internationale bijeenkomst van communistische en werkerspartijen in Lissabon van 8 tot en met 10 november 2013.

Na de bijeenkomst namen de afgevaardigden deel aan een massale manifestatie om de 100ste verjaardag van de geboorte van Alvaro Cunhal te vieren.

Er namen 75 partijen deel uit 63 landen. Begroetingen werden ontvangen van 14 partijen die om verschillende redenen niet in staat waren om deel te nemen.

Het thema was 'De verdieping van de kapitalistische crisis, de rol van de arbeidersklasse en de communistische taken in de strijd voor de rechten van de arbeiders en de volkeren. Het imperialistische offensief, de herschikking van krachten op internationaal niveau, de nationale kwestie, klassenemancipatie en de strijd voor het socialisme'.

De deelnemers waren het erover eens dat de groeiende weerstand en de strijd van de arbeiders en volkeren het echte potentieel aantoont van de huidige situatie. De mogelijkheden nemen toe voor de verdieping van de antimonopolistische en anti-imperialistische strijd en voor het socialisme.

De kapitalistische crisis is overigens nog lang niet voorbij. De werkelijkheid logenstraft het verhaal van de heersende klasse over een vermeend 'herstel' van de crisis en bevestigt de analyses van de communisten over de aard en ontwikkeling van deze crisis van overproductie en overaccumulatie van het kapitaal. Een crisis die de verscherping van de tegenstellingen binnen het kapitalisme uitdrukt - in het bijzonder de fundamentele tegenstelling tussen het maatschappelijke karakter van de productie en de particuliere toe-eigening ervan -, de historische grenzen van het systeem aantoont en de juistheid van de strijd voor het fundamentele alternatief voor het kapitalisme, het socialisme.

De bijeenkomst sprak zich uit tegen de doelstelling van het grootkapitaal van de grote imperialistische machten om zijn internationale en supranationale structuren van imperialistisch overleg - zoals de Europese Unie - op te leggen aan de werknemers en de volkeren. De bijeenkomst wees de hevige aanvallen op de levensomstandigheden van de werkenden en de volksmassa's en de oorlog tegen de soevereiniteit en onafhankelijkheid van staten af.

Zij wezen in het bijzonder op het kapitalistische offensief tegen de ontwikkelingslanden, waar de volkeren in hun recht op economische en sociale ontwikkeling steeds meer worden beknot.

De bijeenkomst benadrukte de gevaren die voortvloeien uit de intensivering van de militaristische, oorlogszuchtige interventiepolitiek van de grote imperialistische machten en de NAVO.

De eenheid van de internationale communistische beweging kan niet worden bereikt op basis van een algemene deler van de opvattingen tussen de partijen. De basis moet worden bepaald door de verscherping van de klassenstrijd voor het socialisme, de verdediging van het marxisme-leninisme en de bijdrage aan de strijd voor het socialisme. Dat vraagt om een eengemaakte revolutionaire strategie tegen het kapitalisme.

Het voert in het kader van dit artikel te ver om in te gaan op alle aspecten. Manifest komt nog terug op deze belangrijke ontmoeting. Dan kan ook worden ingegaan op enkele fundamentele meningsverschillen over de koers en aard van het optreden van communisten wereldwijd. Uiteraard, gezien de gecompliceerdheid van de vraagstukken, zal de discussie hierover nog geruime tijd moeten worden gevoerd. Daarbij speelt een belangrijke rol de organisatie van de verdere ontwikkeling van de bijeenkomsten. Met name de rol, samenstelling en werkwijze van de voorbereidingsgroep.

Er werd besloten om de werkgroep uit te breiden met enkele andere partijen die de voorbereiding van deze internationale bijeenkomsten ter hand zullen nemen. De werkgroep bestaat nu uit de volgende partijen:

Partij van de Arbeid België, Communistische Partij van Brazilië, Cubaanse Communistische Partij, Communistische Partij van Bohemen-Moravië, Communistische Partij van Ecuador, Communistische Partij van Griekenland, Communistische Partij van India, Communistische Partij van India (Marxistisch), Libanese Communistische Partij, Portugese Communistische Partij, Communistische Partij van de Russische Federatie, Russische Communistische en Arbeiderspartij, Zuid-Afrikaanse Communistische Partij, Communistische Partij van Spanje, Communistische Partij van Turkije, Communistische Partij van Oekraïne.

De 15e internationale bijeenkomst van communistische en arbeiderspartijen sprak tot slot een reeks gemeenschappelijke optredens af en steunde een reeks regionale moties waarin solidariteit werd gevraagd. Als eerste sprak de vergadering haar steun uit voor de gemeenschappelijke activiteit van de vier partijen DKP, KPL, PVDA-B en NCPN in Aken, volgend jaar.

Voor de NCPN nam Wil van der Klift deel. Hij ging in zijn speech met name in op de positie van de NCPN in eigen land.