In Engeland is Thatcher terug van weggeweest

Ron Verhoef

De tijden van Thatcher herleefden met de komst van David Cameron. Op 6 januari kondigde George Osborne, minister van Financiën, aan dat hij nog niet eens halverwege was met zijn bezuinigingsprogramma. Hoewel de Britten veel kritiek hadden op het beleid van de EU om de financieringstekorten terug te dringen, blijkt wederom dat dit niet betekent dat de Britse regering er anders over denkt.

Integendeel. Bezuinigingen moeten om Groot-Brittannië weer concurrerend te maken, aldus Osborne. Daarbij wordt dan vergeten dat de Britten al zeer slechte arbeidsvoorwaarden hebben ten opzichte van andere Europese landen. Veel concurrerender zou het dus eigenlijk niet kunnen worden, maar met meer concurrerend wordt uiteraard meer winstgevend bedoeld en in tijden van crisis kan dat alleen door de arbeider nog meer uit te buiten. Dat gebeurt ook want wat de aankondiging van Osborne extra schokkend maakt zijn zijn ideeën t.a.v. de bezuinigingen.

De 25 miljard pond aan bezuinigingen zullen vooral ten laste komen van de verzorgingsstaat, liet hij weten. Op ander terrein valt niets te doen omdat dit de Britse bedrijven te sterk zou benadelen (lees: de winst teveel zou beperken).

Gemakshalve vergeet Osborne dan maar dat de grote bedrijven in Engeland heel weinig en soms zelfs helemaal geen belasting betalen. Sterker nog een aantal bedrijven krijgt zelfs geld terug van de belasting! Dit geldt onder andere voor de Britse afdeling van het Zweedse bedrijf Tetra Pak.

Hoewel de Britse pers dit meerdere malen onthuld heeft, doet de Britse regering er niets aan om dit te veranderen. De Britse belastingbetaler betaalt zo mee aan de winst van Tetra Pak, dat daar nauwelijks iets voor doet, behalve dan het afromen van de winst naar het Zweedse moederbedrijf. Osborne liet weten dat het beter was te snijden in de verzorgingsstaat dan de belastingen te verhogen. Van belastingverhoging zou echter helemaal geen sprake hoeven zijn als de bedrijven en de rijken hun belasting netjes zouden betalen en die niet via allerlei mazen in de wet legaal weten te ontduiken.

Waar wil George Osborne dan op bezuinigen? Hij wil de huurtoeslag voor mensen onder de 25 jaar afschaffen, terwijl veel jongeren al huizen delen omdat het voor hen niet mogelijk is een betaalbare woonruimte te vinden. Ook wil Osborne de toegang tot de sociale huurwoningen beperken, zodat een groot deel van de Britten plotseling aangewezen zal zijn op de vrije sector, hetgeen de prijs alleen maar zal doen opdrijven. Ook zit een verhoging van het staatspensioen er wederom niet in en dat terwijl jaarlijks een tiental Britse ouderen in de winter overlijden omdat ze hun verwarmingskosten niet meer kunnen betalen van hun magere AOW. Pensioen hebben de meeste ouderen niet opgebouwd omdat in de jaren zestig en zeventig, toen zij werkten, door de staat werd volgehouden dat zij zou blijven zorgen voor een ouderdomsuitkering waarmee mensen een onbezorgde oude dag konden hebben. Een extra pensioenverzekering afsluiten was nergens voor nodig, lieten de diverse Britse Labourregeringen weten.

De eerste tegenslag kwam met Thatcher, maar de mokerslag wordt nu gegeven door Osborne. Opmerkelijk is dat George Osborne deze uitspraken met stellige zekerheid naar voren bracht. De indruk werd gewekt dat bij de Britse regering dit besluit al in kannen en kruiken was, maar nog dezelfde dag reageerde vicepremier Nick Clegg. De leider van de Liberal Democrats (de Britse D66 en coalitiepartner in de huidige Britse regering) zei tegen de pers dat nieuwe bezuinigingen niet over de ruggen van de armen mochten plaatsvinden. Dat zou, in zijn eigen woorden, extreem, onrealistisch en oneerlijk zijn.

De afgelopen jaren werd echter duidelijk dat Clegg bijzonder weinig in de melk te brokkelen heeft. De Liberal Democrats hebben hun stokpaardjes al laten varen en niets wijst erop dat ze deze slag wel zullen winnen. Osborne reageerde dan ook laatdunkend met de mededeling dat Clegg moeilijke keuzes zal moeten accepteren. Dat zegt genoeg. Hoelang gaan de Liberal Democrats nog door met het steunen van dit kabinet? Dat is de vraag die veel Britten zal bezighouden. Bij de laatste gemeenteraadsverkiezingen waren de Liberal Democrats de grote verliezer. Het moet wel heel raar lopen als zij bij de Europese Verkiezingen van mei niet een enorme tik krijgen van hun eigen electoraat, dat immers gestemd heeft voor verandering en een rechtvaardiger wereld, maar meer van hetzelfde kreeg.

Bronnen: BBC, The Guardian, The Independent.