Milieuvriendelijk imperialisme

Anna Ioannatou

Dit schip vervoert de laatste delen van de chemische wapens van Syrië en vaart de haven binnen van Gioia Tauro in Italië op 2 juli jl. In die haven ligt al het VS-schip 'MV Cape Ray', dat laboratoria aan boord heeft om de chemische wapens te vernietigen. Dat gebeurt op open zee in het Middellandse Zee-gebied. (Foto: ZLV)

Een van de grootste demonstraties ooit, door PAME georganiseerd in Thessaloniki ter gelegenheid van de International Trade Fair van Thessaloniki, vond op zaterdag 6 september jl. plaats. De Internationale Handels Tentoonstelling van Thessaloniki (ITF) is het podium waar de Griekse regering jaarlijks haar economisch beleid en de barbaarse maatregelen aankondigt ten koste van de arbeidersklasse en de arme bevolkingslagen. Een groeiend aantal werkende mannen en vrouwen uit de publieke en private sector, werklozen, onbetaalde werknemers, gepensioneerden, boeren, zelfstandigen, vrouwen en jongeren demonstreerden ook dit jaar weer tegen de maatregelen van de ND-PASOK-regering.

Wie de gebeurtenissen op het wereldstrijdtoneel volgt zal zich zeker de chemische aanvallen op de bevolking van Syrië herinneren, waarvan de president van het land beschuldigd werd. De chemische wapens uit Syrië, zo werd besloten, moesten vernietigd worden.

Over dit besluit, het hoe en door wie gaat dit artikel naar aanleiding van een onthullend interview dat de krant 'Rizospastis' publiceerde op 27 juli jl. met Níkos Katsarís, wetenschappelijk medewerker van het Nationaal Centrum voor Onderzoek van Natuurwetenschappen 'Democritus' (EKEFE), voormalig voorzitter van de Unie van Griekse Scheikundigen en tevens lid van de Nationale Raad van het Griekse Comité voor Internationale Détente en Vrede (EEDYE, lid van de Wereld Vredes Raad), waarin N. Katsarís de mogelijkheden en de tragische gevolgen beschreef van eventuele ongelukken, tevens wijzend op het gevaar dat de Middellandse Zee een permanente stortplaats wordt voor de gassen van een chemische oorlog en van alle mogelijk ander toxisch en gevaarlijk industrieel afval.

Willekeur

Op de vraag wat hij vindt van dit besluit van de VS, de EU en andere internationale organisaties, gaf N. Katsarís het volgende antwoord: "Het besluit is een gevaarlijke oplossing, want bijna geen land accepteerde dat een dergelijke onderneming op zijn gebied zou plaatsvinden. Het laatste land dat werd aangesproken was Albanië met naar men zegt een aanbod van een miljard dollar. Maar na de betogingen in Tirana krabbelde de Albanese regering terug. De 'Organisatie voor het verbod op Chemische Wapens' van de VN heeft dit indirect toegegeven door te zeggen dat veel landen weigerden vanwege de reacties van de bewoners.

De hydrolysemethode (splitsing van stoffen onder opneming van water, A.I.) om dergelijke chemische wapens onschadelijk te maken is bekend en beproefd op het vasteland, maar niet ter zee. Dus besloten VS, EU en VN onderling het in internationaal water te doen ten zuidwesten van Kreta dus tussen Kreta, Sicilië en Malta. Dit gebeurde zonder de goedkeuring te vragen van de parlementen van Griekenland, Italië en Malta en zonder bredere informatie van de mensen.

De bevolkingen van de landen van de Middellandse Zee hoorden van dit besluit via een reportage van de BBC begin januari 2014, ondanks het feit dat de voorbereidingen al in september 2013 begonnen waren. De Griekse regering hield de zaak tot dan toe volledig geheim. Na vragen van parlementsleden van de Communistische Partij (KKE) en anderen begonnen een reeks regeringsambtenaren en ministers te bevestigen dat het vervoer van chemische wapens uit Latakiyah in Syrië naar een haven in Italië begonnen was met een Noors en een Deens schip begeleid door Russische en Chinese schepen en dat de hele onderneming drie maanden zou duren.

Geen woord over hoe het besluit genomen was, of de regering gevraagd was, of zij het er mee eens was, welke stappen zij had gezet of welke maatregelen zij zou nemen. De minister van Buitenlandse Zaken, E. Venizelos, zei alleen maar dat "de operatie in internationale wateren zou plaatsvinden en dat er geen risico van ongelukken was".

De volgende vragen zijn tot nu toe niet beantwoord, aldus N.Katsarís:

Imperialistisch samenspel

Verdere interessante punten in het interview betroffen de Organisatie voor het Verbod op Chemische Wapens, die volgens Katsarís "onder auspiciën van de VN willekeurig handelde, het internationaal recht schond door de hele onderneming op te dragen aan de Amerikaanse oorlogsmarine, die in geval van een ongeluk de hele verantwoordelijkheid zou dragen." De 'Cape Ray', het bewuste schip, was 36 jaar geleden door de VS voor dit soort gevallen gebouwd zonder te voldoen aan alle technische voorschriften. VS, EU en de Organisatie voor Verbod op Chemische Wapens hebben dus alle regels van het zeerecht met voeten getreden. Een nog zwaardere verantwoordelijkheid, aldus het interview, draagt de Griekse regering, omdat die zich onderworpen had aan de eisen van VS en EU zonder een woord te zeggen, zonder de bevolking op de hoogte te houden en zonder de minste preventiemaatregelen te nemen.

De risico's voor milieu en volksgezondheid

Alleen al één druppel 'Sarin' van de uit Syrië komende chemicaliën die vernietigd moeten worden, kan iemand in minder dan vijf minuten doden. De operatie is op 7 juli van start gegaan. Van de 780 ton toxische gassen wordt een deel vervoerd door de 'Cape Ray' naar de bewuste plek in de Middellandse Zee voor neutralisering door hydrolyse en het minder toxische deel wordt vervoerd naar Engeland, Finland, Ierland, Duitsland en de VS.

Het ministerie van Landbouwontwikkeling verbood het vissen in het bewuste gebied voor de duur van de operatie. Het debat in het Europees Parlement liep op een teleurstelling uit, want de staatssecretaris van Buitenlandse Zaken van Italië (land dat op het ogenblik het EU-voorzitterschap voor Buitenlandse Zaken bekleedt) gaf teleurstellende antwoorden. In geval van een ongeluk zijn de gevolgen voor ecosysteem en gezondheid niet te overzien. Alternatieve oplossingen zijn er, aldus N.Katsarís.

De bekendste methode is verbranding van chemische oorlogsgassen in speciale verbrandingsovens. Die zijn er o.a. in de VS, Rusland, Engeland en Duitsland, maar dat is erg duur (meer dan 100 miljoen dollar) met ook zeer hoge kosten van onderhoud, daar er weinig gebruik van gemaakt wordt. Het vervoer er heen kost ook heel wat. De gekozen oplossing daarentegen kost 'slechts' 30 miljoen dollar en ligt bovendien in de buurt. De geïnterviewde chemicus wees bovendien op het gevaar dat de Middellandse Zee gebruikt zou kunnen worden als permanente plaats voor de destructie van chemische oorlogsgassen, dicht in de buurt van de hevigste oorlogsbrandhaarden van nu (Midden-Oosten, Afrika, Oekraïne).

Wetenschap in dienst van wie?

Tot nu toe heeft geen enkel wetenschappelijk instituut zich uitgelaten over de gevaren en risico's. Slechts individuele wetenschappers, die hun mond durven te openen ondanks de eventuele gevolgen voor hun loopbaan. De bevolking van Kreta probeert via heftige betogingen de zaak bekend te maken om erger te voorkomen. De bevolking van Albanië heeft al laten zien wat je met protesteren kunt bereiken. De enige redding bij dit soort ontwikkelingen is de bevolking zelf, want van officiële instanties, politieke noch wetenschappelijke, valt niet veel te verwachten, zoals gebleken is. De establishment dienende pers zit in het 'complot' van chemische nachtmerries voor imperialistische oorlogen producerende bedrijven en de hun dienende politici en wetenschappers. Nogmaals is wetenschap zelf niet de schuldige, maar degenen die er misbruik van maken voor hun criminele plannen.