Cao-actiecomité HagaZiekenhuis organiseert succesvolle petitie

FNV-voorzitter Ton Heerts en Corrie van Brenk, voorzitter van Abvakabo FNV, overhandigden op 7 juli jl. samen met medewerkers uit de zorg een zorgpetitie aan Eerste Kamerleden, met de oproep om een grote wet over de zorgverschuiving naar gemeenten (WMO) uit te stellen, dan wel belangrijke aanpassingen te doen. (Foto: FNVvoorZorg)

Tekening van het doemscenario dat de raad van bestuur van het HagaZiekenhuis kreeg te zien, tijdens de overhandiging van de petitie. Dit zou gebeuren als ze achter de politiek van de werkgeversvereniging NVZ zouden blijven staan. (Bron: Abvakabo FNV)

Maarten Muis

Inmiddels zijn er zeven rondes onderhandelingen geweest tussen werkgevers en vakbonden over een nieuwe cao voor het ziekenhuispersoneel. De werkgevers weigeren tot nu toe hun asociale ingrepen op de arbeidsvoorwaarden van de ziekenhuismedewerkers in te trekken. In verschillende ziekenhuizen is actiegevoerd en landelijk zijn er 30.000 handtekeningen opgehaald ter ondersteuning van de vakbondseisen.

Een van de ziekenhuizen waarin de petitie werd gehouden, is het HagaZiekenhuis in Den Haag. Manifest sprak met Guadalupe Verwaayen, organisator van het cao-actiecomité in dit Haagse ziekenhuis.

Hoe is het cao-actiecomité, de motor achter de succesvolle petitie, in het HagaZiekenhuis ontstaan?

Ik ben als or-lid en kaderlid van Abvakabo FNV actief in het ziekenhuis. Toen mij het plan van een petitie om druk te zetten op de cao-onderhandelingen bekend werd, heb ik dit aangekaart in de ondernemingsraad (or). De or-voorzitter was echter van mening dat wij als inspraakorgaan binnen het HagaZiekenhuis geen partij zijn in de landelijke onderhandelingen tussen bonden en werkgevers. Daarop heb ik - in overleg met de vakbond - collega's benaderd en zo is het cao-actiecomité ontstaan. Toen ik de formulieren voor de petitie ging verspreiden, sloten zich steeds meer collega's bij de groep aan die handtekeningen verzamelde. Tientallen mensen haalden zo in korte tijd 1200 handtekeningen op en voerden honderden gesprekken met collega's.

Een derde van het personeel in het HagaZiekenhuis tekende de petitie van de bonden Abvakabo FNV, CNV, Nu'91 en FBZ. Vanwaar die grote bereidheid?

Het zijn vooral de verslechteringen in de arbeidsvoorwaarden, die op grote weerstand kunnen rekenen. Maar niet alleen verpleegkundigen, laboranten, fysiotherapeuten en ondersteunend personeel tekenden massaal, ook artsen en apothekers, die binnen het HagaZiekenhuis in veel gevallen niet in loondienst zijn en daarom niet onder de cao vallen.

In de ogen van deze solidaire ondertekenaars verdient niet alleen het personeel een goede cao, maar de verslechteringen in de arbeidsvoorwaarden zijn een bedreiging voor de kwaliteit van de geleverde zorg. In de gesprekken die ik had met collega's wezen veel van hen erop dat de ingrepen in de arbeidsvoorwaarden ook zijn weerslag heeft op de patiënten. Nu zien veel collega's (ook de verpleegkundigen en artsen in opleiding tekenden massaal) dat met steeds minder mensen steeds meer gedaan moet worden. De werkdruk is al enorm hoog in het HagaZiekenhuis.

Jullie presenteerden een matrix met vakbondseisen. Hoe reageerden je collega's op de afzonderlijke thema's in de cao-onderhandelingen?

De vakbondseis van 3 procent loonsverhoging wordt breed gesteund. Ook vinden veel collega's dat de consignatiediensten, waarbij je op afroep aanwezig bent, doorbetaald moeten blijven. Brede instemming vindt ook de eis om af te blijven van het Persoonlijk Budget Levensfase (PLB). De PLB-uren die opgespaard worden, om bijvoorbeeld eerder te kunnen stoppen met werken, mogen niet naar een lager maximum gebracht worden. Er waren ook collega's, met name in de functies met lagere lonen, die vonden dat men moet afblijven van werkgeversbijdrage voor de aanvullende verzekering bij IZZ. Ook het thema flexibilisering speelt bij veel mensen. Men vindt over het algemeen dat jongeren en flexwerkers veel sneller binnen het HagaZiekenhuis een vaste baan moeten krijgen. Het voorstel om de maximumleeftijd voor nachtdiensten twee jaar op te hogen naar 59 jaar kan ook rekenen op veel verzet.

Hoe hebben jullie de handtekeningen overhandigd en wat was de reactie van de werkgever?

Het heeft me wel moeite gekost om de raad van bestuur, waarin ook de vicevoorzitter van de werkgeversorganisatie NVZ, Chiel Huffmeijer, zitting heeft, bereid te vinden om de petitie in ontvangst te nemen. Ik wilde het overhandigen in de personeelskantine, maar er werd daarover lang gesteggeld. De raad van bestuur van het HagaZiekenhuis wilde geen standpunt innemen en vindt dat er aan de onderhandelingstafel moet worden onderhandeld en niet ergens anders.

Maar uiteindelijk kwam een lid van de raad van bestuur wel naar de personeelskantine om uit handen van het cao-actiecomité en vakbondsbestuurder Elise Merlijn de petitie in ontvangst te nemen. Letterlijk werd er gesteld: "Als 1200 collega's iets vinden, wil ik daar graag naar luisteren."

Wilde het comité alleen een luisterend oor, Of was er meer?

Veel collega's met mij vinden dat de bonden en werkgevers tegen elkaar uitgespeeld worden door de zorgverzekeraars. Het wordt steeds duidelijker dat de zorgverzekeraars superwinsten halen uit de zorg. Ze hebben gezamenlijk ook een vermogen van 23 miljard in kas, wat dus niet voor zorg wordt ingezet maar dient om de belangen van de aandeelhouders veilig te stellen. De druk van de verzekeraar op het management om goedkoper te werken wordt steeds sterker. Het personeel en vooral ook de patiënt is daarvan de dupe.

We vroegen bij de overhandiging van de petitie de raad van bestuur van het HagaZiekenhuis om een keuze te maken tussen een doemscenario of een zonnige toekomst. Er werd wel gekozen voor de zonnige variant, maar echt samen optrekken tegen de kortingen op het zorgbudget vanuit de overheid en tegen de toenemende invloed van op winst beluste zorgverzekeraars wilde het management niet. Dat is voor hem nog een stap te ver. Daarvoor is ook meer druk vanuit de werkvloer nodig.

Hoe nu verder?

Op 6 oktober worden de cao-onderhandelingen hervat. Met de 30.000 handtekeningen hebben we een stevig signaal afgegeven. Ik wil graag nog melden dat bij het ophalen van handtekeningen voor de petitie veel collega's vroegen wanneer er gestaakt gaat worden. Er heerst een sfeer van bereidheid tot het draaien van zondagsdiensten op doordeweekse dagen als actievorm. Ook waren er collega's die direct bereid zijn voor enkele uren het werk neer te leggen. Zolang er geen goed cao-akkoord is gaan we met het actiecomité in het HagaZiekenhuis, samen met de bonden, door met actievoeren.