Merkel's oproep tot orde

Staatsbezoek in Kiev

Reinhard Lauterbach

Afgelopen zondag [24 augustus, KB] vierde het 'officiële Kiev' voor de drieëntwingste keer het feit dat Oekraïne zich onafhankelijk verklaarde. De militaire parade vond plaats met een duidelijk gereduceerd budget en een geringer vertoon van zware wapens.

Het overvliegen van de luchtmacht viel uit, omdat de opstandelingen in de Donbass al meer dan de helft van de luchtwaardige toestellen vernietigd hebben. Toch verkondigde president Porosjenko hoogdravend, dat de - nog niet behaalde - overwinning in de 'antiterreurcampagne' in de Donbass met gouden letters zal worden bijgeschreven in de militaire historie van Oekraïne. De oligarch noemde deze burgeroorlog in alle ernst de 'vaderlandse oorlog' van Oekraïne.

Een dag eerder had Porosjenko in Kiev de Duitse bondskanselier ontvangen. Dit bezoek was bedoeld als een diplomatieke steun in de rug, maar dat is maar voor de helft juist. Het ontbrak niet aan steunbetuigingen van Angela Merkel voor de "eenheid van Oekraïne", die volgens haar een "essentieel onderdeel" is van de Duitse politiek, zij het niet onder alle omstandigheden.

Ze stelde namelijk tevens als eis, dat er "geen onnodige wrijvingen met Rusland zouden ontstaan". Geheel in tegenstelling met de krijgshaftige uitspraken van Porosjenko verklaarde Merkel dat een militaire oplossing van het conflict in de Donbass niet mogelijk is. Ondertussen blies haar plaatsvervanger, SPD-leider Sigmar Gabriel, de eis van een "verstandige federalisering" van het land nieuw leven in door te zeggen, dat men de Russischtalige regio's een voorstel moet doen.

De bewoners van de Donbass hadden aan het begin van hun verzet tegen Kiev geen andere eis gesteld. In de hoofdstad echter koos men toen voor de militaire optie. Of federalisering nu nog, vier maanden later en na enorme verwoestingen, aan de orde is voor de bewoners van de Donbass, zal nog moeten blijken.

Tenslotte: De oorlog van de 'junta' in Kiev tegen de bewoners van de Donbass is ondanks alle terreinwinst mislukt. De opstandelingen hebben aanzienlijke verliezen toegebracht aan het Oekraïense leger, en hun verzet zal eerder sterker worden.

Alles wat de regeringstroepen nog zouden kunnen veroveren, is slechts een woestenij. De infrastructuur van de Donbass zou van de grond af aan moeten worden opgebouwd. In deze situatie zijn de kredietgaranties van meer dan vijfhonderd miljoen euro die Merkel voor Porosjenko meebracht, niet zozeer een druppel op een gloeiende plaat (dat zou nog niet zo erg zijn), maar een reden tot hoon vanwege hun bestemmingsdoel, namelijk 'private investeringen in de watervoorziening'. Een private watervoorziening hebben de bewoners van de Donbass immers al,omdat zij hun water niet meer via het waterleidingssysteem betrekken, waarvan het Oekraïense leger keer op keer de pompinstallaties kapotschiet, maar, zoals de mensen op Haïti, voor veel geld en in kannen moeten kopen. Naomi Klein beschrijft in haar 'shockstrategie' op welke manier het neoliberalisme rampen gebruikt, of zelfs veroorzaakt, om publieke voorzieningen te kunnen vervangen door winstbejag van particulieren. Merkel's 'hulp' vormt weer eens het bewijs voor deze stelling.

Bron: Die Junge Welt, 25-08-201, vertaling:Kees de Bruijn.