Prinsjesdag en ander cabaret

roemer.jpg
Roemer: (Foto: Flickr/cc/by)

Wil van der Klift

Het jaarlijkse volkstheater is weer voorbij. We konden '200 jaar volksvermaak' bijwonen en ons daarna bezighouden met de 'echte politiek' tijdens de algemene beschouwingen. De Gouden Koets schitterde in het zonlicht, waardoor de VOC-afbeeldingen dit jaar nog beter uitkwamen en wat zag Maxima er weer schattig uit. Zij trekt het hele koningshuis uit de malaise. PVV-leider Wilders deed het dit jaar echter niet al te best in het 'debat'. Alhoewel Roemer het nog slechter deed. Politiek voor jonge, snelle praatjesmakers.

Intussen strijkt Willem-Alexander 823.000 euro op, 6000 meer dan vorig jaar en worden de koninklijke paleizen verbouwd voor 47,1 miljoen euro. Een slordige 50 miljoen euro bij elkaar dus. Inmiddels bedraagt de totale omvang van alle bezuinigingen sinds 2011 echter 51 miljard euro (34% lastenverzwaringen en 66% bezuinigingen). In drie jaar dus 51 miljard euro minder voor portemonnee en voorzieningenniveau. Dat is andere koek.

Het toneelstuk ging dit jaar over de vraag wat je moet zeggen om enerzijds vanwege de komende Statenverkiezingen het touw wat losser te maken zonder de illusie te wekken dat het echt goed gaat met de economie en er dus later niet opnieuw fors moet worden bezuinigd. Koorddansen met woorden dus. De (jeugd) -werkloosheid wordt niet echt aangepakt. Waar zijn de 50.000 banen extra die werden beloofd? Het kabinet komt met loze beloften, maar is volledig afhankelijk van de mondiale ontwikkelingen. Er komen tal van nieuwe regelingen op de bevolking af die veel gaan kosten. De bevolking maakt zich weer meer zorgen over de toekomst en het aantal pessimisten is weer in de meerderheid. Terecht want de overheveling van zorgtaken van rijk naar gemeenten barst in 2015 in alle hevigheid los. De regering hoopt op economisch herstel en is al blij met een voorspelde economische groei van 1,25 procent. Hoezo herstel? De kapitalistische crisis was en is ongekend hevig en woekert gewoon door. Politiek Den Haag kan niet anders dan ieder gat dat ontstaat proberen te dichten en verder maar te hopen dat het goed komt. Maar alle tekenen wijzen een andere kant op.

Iemand als Roemer die echt betrokken is bij de maatschappelijke omstandigheden in Nederland, die zich echt zorgen maakt over de duizenden gezinnen die in de problemen geraakt zijn, zou eigenlijk wel wat anders te doen moeten hebben dan proberen mee te doen met de corpsballetjes die nu het Binnenhof bevolken. De domme bravour en 'scherpzinnige' grootspraak van deze lieden verhullen een gebrek aan sociaal gevoel bij de vlotte individualistische jongens en meisjes van het huidige kabinet.

Wie het toneel nader bekijkt ziet dat het hele gedoe inderdaad niets anders is dan een spel voor de bühne. De Franse oud-premier Villepin zei het kortgeleden zo: "Maar een gekozen staatshoofd in tijden van globalisering zit voor een bord met knoppen waarvan er niet veel meer functioneren." Met andere woorden de mogelijkheden om in Nederland werkelijke politiek te maken zijn marginaal. Daar zit meteen ook de zwakte van de SP: trachten met het spelletje mee te doen, hopen op regeringsdeelname en niet (meer) snappen dat alleen een consequente politiek van weerstand en verzet, met name in de bedrijven en de buurten, nodig is. Dat buitenparlementaire actie nog steeds de basis is voor succes.

In plaats van te lonken naar andere partijen zou een consequente vakbondspolitiek moeten worden ontwikkeld. Er is een brede Kamermeerderheid voor het voortzetten van de neoliberale agenda. Met wie kan de SP eigenlijk coalities sluiten? In plaats van je elke keer weer te laten vernederen door de scherpe tongetjes van de blaaskaakjes zou een politiek moeten worden gevoerd van versterking van de bewegingen aan de basis. Veranderingen vinden niet plaats in het parlement. Veranderingen moeten worden afgedwongen door acties. Parlementaire posities moeten de acties dienen. Niet andersom.

Het kamerlid Roemer moet niet proberen verbeteringen te bewerkstelligen, maar moet de groeiende golf van protesten 'naar de Kamer dragen'. Voor Roemer zijn de Pechtold-kereltjes niet bang en de SP wordt keer op keer door de media gepakt of doodgezwegen. De vertegenwoordigers van het kabinet, de zogenaamde oppositie zijn beter gebekt en hoeven alleen maar te letten op de manier waarop ze overkomen en of zij het spel om de macht goed spelen. Wie mag de volgende keer met wie aan de paar overgebleven knoppen draaien? Dat soort gedrag kun je leren. Daar zijn allerlei cursussen voor. Echte politiek bedrijven vraagt om veel meer en vooral om medemenselijkheid. Dat kunnen de bezuinigingsbeestjes niet. Die kunnen alleen tellen. Die vragen steeds om de getallen, de cijfertjes. Die zijn niet geïnteresseerd in echte mensen.

Voor een steeds grotere politieke druk van onderen zijn de 'toneelspelers' wel bang. Als tomaten en eieren echt worden gegooid doen ze het in hun broek. Nu wordt de stem van de teleurgestelde massa feitelijk alleen vertolkt door Wilders met zijn racistische en met vreemdelingenhaat doortrokken praatjes. Geef de duizenden ontevreden Nederlanders een progressieve politieke stem door ze aan de basis aan te spreken, samen met de vakbeweging en andere politieke groeperingen en partijen die begrijpen dat verbeteringen en behoud van verworvenheden alleen door strijd kunnen worden bereikt. Geen illusies produceren over zetels in parlementen of regeringsdeelname. Alleen strijd loont.

Intussen staan er nog veel meer bezuinigingsplannen klaar, zal met name in de gezondheidszorg de werkgelegenheid afnemen en zal de koopkracht verder dalen. De Haagse politiek zal de komende periode in het teken staan van de naderende Statenverkiezingen en de internationale ontwikkelingen. De Haagse lachebekjes gaan het nog moeilijk krijgen. Zeker als de vakbeweging na de fusie weer in beweging zal komen.