Mooie Woorden

Modern kapitalisme en de schriften

rinze.jpg i-005-007.jpg
TRUKE

Rinze Visser

Zo was ik op bezoek bij een kennis. Laten we deze kennis A noemen. Deze vertelde mij dat hij B was tegengekomen die hij, zij het zeer moeilijk, met krukken zag lopen. A wist dat B een scootmobiel had en had uit de afwezigheid van dit vervoermiddel afgeleid dat er vooruitgang was bij deze invalide man. Niets bleek echter minder waar. B was de scootmobiel kwijtgeraakt. Opgehaald door de leverancier. Hij had de - dit jaar door de gemeente ingevoerde - eigen bijdrage niet kunnen betalen. Weg bewegingsvrijheid.

Schrijver dezes herinnerde zich dat hij B een aantal jaren geleden nog had bijgestaan bij het verkrijgen van het voertuig en dat er ook nog een bezwaarprocedure aan te pas was gekomen. Geen verbetering van B's benen dus, maar wel een verslechtering van zijn situatie. Jazeker, het gaat goed met Nederland, met de zorg voor gehandicapte mensen, die nu en straks 'zorg op maat' wordt gegeven. Jazeker, het gaat heel goed met de gemeente...

Maar nu wat anders, hoewel dat 'anders' ook niet los van het voorgaande moet worden gezien. Een andere kennis, laten wij hem C noemen, had een aantal jaren de gewoonte stukjes uit kranten te knippen en deze in schriften te plakken. Daar was ik nieuwsgierig naar geworden. In 1990, zo lees ik, was het straatbeeld van Oost-Berlijn flink verlevendigd, met meestal kleine middenstandszaken. Maar ook met toegenomen afvalstromen, die de vuilnisdienst niet kon verwerken. Oost-Berlijn was viezer geworden, door het grote aantal wegwerpverpakkingen, die onder het socialisme niet bestonden. Verder bestond de verlevendiging na de val van het socialisme ook uit een ander, nieuw fenomeen: bedelaars, zwervers, jeugdbendes en neonazi's. Daar moet Oost-Duitsland aan wennen, zo lees ik.

In 1991 kon men lezen dat tussen de tien en vijftienduizend naar afscheiding van Tsjechoslowakije strevende Slowaakse nationalisten in Bratislava, Jozef Tiso, de wegens oorlogsmisdaden opgehangen leider van de eerste zelfstandige Slowaakse staat, een protectoraat van Nazi-Duitsland hadden geëerd. Zo konden de fascisten weer uit hun holen tevoorschijn komen...

In 1992 hebben Turkse troepen in Noord-Irak meer dan duizend Koerden omgebracht met tanks, vanuit de lucht gesteund door jagers en gevechtshelikopters, overrompelden de Turkse strijdkrachten (NAVO, RV) de Koerdische basis Khaftanin, waar meer dan de helft van de 2000 aanwezige PKK-strijders door Turkse commando's werd gedood.

1992: Aan het woord ene Peter: Geld was vroeger niet zo belangrijk. Het gemeenschapsgevoel is weg. Iedereen heeft nu een andere werkplek of is werkloos. We ontmoeten elkaar niet meer, geld is veel belangrijker geworden. Als iemand een mark meer verdient dan zijn buurman, wordt-ie met scheve ogen bekeken. Ook 1992. Tot zo'n drie jaar geleden was de Moskouse metro wellicht 's werelds veiligste. Maar deze winter stoppen passagiers hun bontmutsen in een tas als zij de metrotrappen afdalen. Bontmutsenroof is de laatste rage bij de jeugdbendes in de metro. Een bontmuts is in de ijzige Russische winter een normaal, maar langzamerhand kostbaar bezit.

Ook 1992: De nieuwe Japanse minister van Arbeid heeft gezegd dat alle buitenlanders - met uitzondering van de Duitsers - lui zijn en dat hun economieën er daarom zo slecht voorstaan.

1993: De vuilnismannen van de Rotterdamse gemeentedienst Roteb zijn woedend op het college van B en W, omdat er vandaag particuliere vuilophalers zullen worden ingezet om de Maasstad schoon te vegen. De gemeente houdt de mobiele eenheid van de politie achter de hand om de particuliere vuilophalers (sta- kingsbrekers, RV) te kunnen beschermen, zo dat nodig mocht zijn. Bovendien worden actievoerende vuilophalers met ingang van maandag gekort op hun salaris. De directie van de reinigingsdienst heeft van burgemeester en wethouders de opdracht gekregen het salaris van alle vuilnismannen die meedoen aan de stiptheidsacties met 10 procent te korten.

1993: De beschieting van een rij wachtenden voor een bakkerij in Sarajevo, mei vorig jaar, was vermoedelijk door de moslims (Bosnische separatisten, RV) in scène gezet. Dat schrijft de Canadese generaal Lewis McKenzie, de eerste bevelhebber van de VN-troepen in Bosnië-Herzegovina, in een boek over zijn ervaringen in ex-Joegoslavië. De beschieting, waarbij zeventien doden vielen, leidde tot het instellen van een economische boycot tegen Servië-Montenegro.

1993: Generaals en andere leiders van het militaire regiem in Haïti hebben jarenlang als informanten op de loonlijst van de Amerikaanse inlichtingendienst CIA gestaan. De New York Times onthulde gisteren dat de CIA vanaf het midden van de jaren '80 tot tenminste aan de militaire staatsgreep van 1991 een aantal extreem-rechtse politieke en militaire leiders betaalde voor inlichtingen over opstandelingen en drugssmokkelaars. Tijdens de coupe van 1991 wierp het leger de nog geen vier maanden oude regering van de eerste democratisch gekozen president, Jean-Bertrand Aristide, omver.

Ook 1993: Een op de drie Nederlandse gezinnen heeft een lening lopen en die lening bedraagt ongeveer 10.000 gulden. In Duitsland heeft een op de twee gezinnen een lening en die is nog veel hoger. In België wordt drie keer zoveel geld per gezin geleend als in ons land en in de VS zelfs vijf keer zoveel. Nederland ligt dus duidelijk achter, omdat Nederland een behoudend landje is waar sparen nog steeds hoog aangeschreven staat en lenen nog niet helemaal sociaal geaccepteerd is. Maar dat zal veranderen. We verwachten dat assurantietussenpersonen meer en meer zullen gaan optreden als financiële adviseurs en dan zal er hoogst waarschijnlijk meer gefinancierd gaan worden. Inflatie en bevolkingsgroei doen de rest (Drs P. van der Tuin).

Ook 1993: Veertig jaar heeft het communistisch regiem in Tsjechoslowakije geprobeerd ons zigeuners in een bepaalde levensstijl te persen. Onze taal was verboden, we werden verplicht te werken. Dat had nadelen, maar ook voordelen. Door dit werk kregen mensen ook wat geld. Ze begonnen zich beter te kleden, beter te voeden, ze kregen meer interesse in de wereld om hen heen, ze wilden zich meten met de Slowaken en begonnen het belang van onderwijs voor hun kinderen in te zien. Slowakije had de hoogst opgeleide zigeunerbevolking van Europa. Dat zijn we na de revolutie (contra-revolutie, RV) van de ene op de andere dag kwijtgeraakt. Roma zijn er overal als eerste uitgegooid. De werkloosheid is nu iets van 80 procent en mensen glijden weer af in het oude patroon.

Terug naar 2014. Mensen als B worden in Nederland ook gedwongen terug te vallen in hun oude patroon. Invalide en daarom aan huis en directe omgeving gekluisterd. De scootmobiel, een van de laatste verworvenheden van de door rechts en een deel van 'links' vermaledijde verzorgingsstaat, niet meer beschikbaar voor mensen met een laag inkomen. Er zijn meer B's en er komen er nog veel meer bij.

Alweer een ziekenhuis failliet. Prooi én slachtoffer van de door rechts en een deel van 'links' bewierookte 'vrije markt'. Meerdere ziekenhuizen zullen volgen. Kapitalisme 2014. Wie, die in het begin van de jaren '90, toen C zijn stukjes uit kranten knipte en ze in schriften plakte, had dat kunnen denken?