Illustratie: Shutterstock
Wiebe Eekman
De komende klimaatonderhandelingen in Parijs zijn belangrijk. Het jaar 2014 was het warmste sinds mensenheugenis, 2015 is op weg om nog erger te worden. In deze maand november 2015 heeft de gemiddelde temperatuursverhoging wereldwijd de 1 graad C overschreden, de helft van de maximale 2 graden C die als uiterste grens wordt gezien en die op zich al teveel is. Vandaag merken we al dat het weer extreem wordt, dat heel de waterhuishouding verstoord is, dat de landbouw in de problemen komt, ... 2015 had een kanteljaar moeten zijn, waarop de broeikasemissies hadden moeten afnemen. Dat wordt weer naar de toekomst doorgeschoven. In Parijs zou een nieuw wereldwijd akkoord gesloten worden, dat tegen 2020 het Kyoto-protocol zou moeten vervangen.
Velen hopen op een ambitieus, fair en bindend akkoord. Die hoop bestond ook bij de klimaatonderhandelingen in Kopenhagen in december 2009. Dat werd een flop. De oorzaak is te zoeken bij de VS en andere rijkere landen, die absoluut van het kapitalistische dogma uitgaan: eerder het kapitalisme redden dan de wereld.
Onlangs in september maakte de UNEP, de milieuafdeling van de UNO, bekend dat er niet genoeg publiek budget was om de klimaatconferentie in Parijs te organiseren. Dat lijkt sterk op een georkestreerd alibi om grote multinationals zoals Total en General Motors binnen te halen als sponsors, samen met grote banken als BNP Paribas. Al die sponsors krijgen gehoor in de onderhandelingen, terwijl tegelijk de aanwezigheid van milieugroepen en vakbonden sterk beperkt wordt. Tussen haakjes, de omzet van de grootbank BNP-Paribas is alleen al even groot als heel de economie van Frankrijk.
Vele grote multinationals leggen ronkende verklaringen af over hun ijver om iets te doen voor het klimaat. Zo ook de bank BNP Paribas: "BNP-Paribas heeft van de strijd tegen klimaatverandering de hoeksteen van haar duurzaamheidsbeleid gemaakt". Kijk even mee naar haar activiteit, zoals dat onlangs bekend werd gemaakt door het rapport 'Onze toekomst ondermijnd'. BNP-Paribas investeerde in de periode 2009-2014, 5625 miljoen dollar in aandelen van fossiele industrie en slechts 261 miljoen in hernieuwbare energie. Dus 96 procent fossiele energie.
Het rapport bekijkt ook de grootste 25 investerende banken in de energiesector in de wereld. Ze nemen de periode 2004-2014, omdat 2004 het eerste jaar was waar het Kyoto-protocol van kracht werd. Over die periode verhoogden de banken hun investering in hernieuwbare energiebronnen van 73 miljard dollar naar 98 miljard. Maar tegelijk verhoogden zij hun investeringen in fossiele energie van 923 naar 931 miljard dollar. De nadelige verhouding van 9 tegen 1 veranderde dus niet, Kyoto ten spijt.
EDF is ook een sponsor. EDF is één van de grote nucleaire elektriciteitsproducenten in Frankrijk en in België. Kernenergie wordt naar voren geschoven als 'koolstofarm'. Dit is alleen waar als je slechts de fase van de elektriciteitsproductie in de reactor beschouwt, en niet heel de keten van ontginning van uraniumerts en opwerking over de elektriciteitsopwekking tot het bewaren en bewaken van het kernafval. Dan is kernenergie nadelig door de slechte verhouding tussen gebruikte en opgewekte energie en door de enorme kostprijs, die gedekt wordt door staatssubsidies. Dat ongeacht de andere onverantwoorde veiligheidsrisico's. Het geld dat in de kernenergie infrastructuur gestoken wordt kan niet elders meer geïnvesteerd worden.
Om die manipulatie van terminologie tegen te gaan spreken wij liever over 'hernieuwbare energiebronnen' in plaats van 'koolstofarme'.
Het IPCC is opgericht om wetenschappelijke informatie over de klimaatverandering te verschaffen aan de politieke beleidsmakers.
Dubrovnik, 7 oktober: het IPCC vergadert ter verkiezing van een nieuwe voorzitter en bestuur. In de tweede ronde staat de Zuid-Koreaan Hoesung Lee tegenover de Belg Jean-Pascal Van Ypersele. Beiden zijn vicevoorzitter van het IPCC. Jean-Pascal is een wetenschapper, professor klimatologie aan de Université Catholique de Louvain. Lee is een econoom, ex-kader van Exxon en andere multinationals zoals Hyundai. Jean-Pascal voert campagne op basis van het principe van sociale rechtvaardigheid en billijkheid tussen rijke en arme landen. Lee voert campagne op het betrekken van de 'business', groen kapitalisme dus. Op de 140 aanwezige landen, elk met één stem, werd Lee Hoesung met 78 stemmen verkozen boven Jean-Pascal Van Ypersele, die 56 stemmen kreeg, 55 kleinere landen waren, spijtig genoeg, niet aanwezig. Het is bijzonder verontrustend dat Jean-Pascal zelfs niet herverkozen werd tot vicevoorzitter.
Zondag 29 november, aan de vooravond van de klimaatonderhandelingen, zal er een massabetoging zijn in Parijs met de steun van de grote vakbondsfederaties. Laten we daar massaal aanwezig zijn. In België tracht 'Climate Express' 10.000 Belgen naar Parijs te brengen. Zij benadrukken het aspect 'sociale rechtvaardigheid'. We gaan de straat op om te laten horen wat we willen. Om tegelijk heel wat nieuwe mensen te activeren voor de klimaatstrijd.
Op zondag 12 november zijn er ook heel wat betogingen gepland. Onder andere tegen kernenergie, waar ook Nederlandse organisaties aan deelnemen. De resultaten van de klimaatonderhandelingen zijn steeds een weerspiegeling van de krachtsverhoudingen op het terrein. Die zullen wij in elk land op zich moeten bevechten. Met een bondgenootschap tussen arbeidersbeweging en milieubeweging.
10-11-2015