Brexit-perikelen

Ron Verhoef

Nu het Britse parlement, zoals al werd verwacht, heeft ingestemd met het daadwerkelijk starten van de Brexit-procedure zal duidelijk worden welke richting de Britse regering opgaat. Hoewel het gebruikelijk is vooraf het parlement in te lichten over wat de exacte plannen zijn, een zogenaamde routekaart, ging dat dit keer niet zo. May heeft toestemming gevraagd aan het parlement en nu ze die gekregen heeft zal ze een routekaart gaan maken.

De Brexit blijft links echter hopeloos verdelen. Labour heeft weliswaar voor de Brexit gestemd (in meerderheid toch) maar is eigenlijk tegen. Ook de grootste linkse partij na Labour, de SNP, is tegen de Brexit. Daarnaast bestaat er echter een grote groep binnen links die de Brexit wel steunt.

De grote vraag blijft wat de Brexit de arbeider zal opleveren. Het verhaal van links over de Brexit is daarin duidelijk. Als de Brexit een feit is en links komt weer aan de macht dan kunnen veel van de maatregelen die harmonisering van lonen nastreven ongedaan gemaakt worden. Bovendien kan de regering dan eisen stellen om bijv. het loon van Polen of Roemenen te vehogen die nu tegen dumpsalarissen in Engeland werken. Het einde van de bezuinigingsdrift zou bovendien ruimte geven voor meer investeringen in zorg (de NHS) en pensioen. De andere kant is echter dat de beperkte sociale bescherming die de EU wel biedt (bijvoorbeeld in het kader van veiligheid) niet meer afgedwongen kan worden.

De eerste signalen van waar het heengaat zijn niet hoopvol, al kun je je afvragen of ze erger zijn dan zonder Brexit. Nu al bezuinigt de regering fors extra op de NHS (Nationale Gezondheidszorg) waardoor lange wachtlijsten zijn ontstaan en de spoedeisende hulp zodanig onderbemand is dat al enkele patiƫnten zijn overleden in ambulances die diverse ziekenhuizen langs moesten om een bed te vinden op de eerste hulp afdeling. Het is ook niet ongebruikelijk dat mensen die hun eerste bezoek van de spoedeisende arts hebben afgewacht vervolgens op de gang worden gezet in afwachting van verder onderzoek. Tot dusverre heeft May aangekondigd dat extra financiering er ook na de Brexit niet in zit.

Een stokpaardje van Thatcher komt bovendien ook weer boven water, namelijk het verbod op stakingen. Hoewel de EU vakbondsrechten ook al aardig heeft ingeperkt en zeker verder wil gaan, wil de Britse regering het nog eens beter doen door vakbonden totaal machteloos te maken. Dat begint al bij de conflicten over de metro in Londen. De metro is in overheidshanden en de overheid wil flink bezuinigen op personeel vooral op het perron en in de stations. In een overdrukke metro is juist dat personeel heel erg nodig om te zorgen dat alle passagiers veilig hun bestemming kunnen bereiken. De stad Londen (nota bene bestuurd door een burgemeester van Labour) blokkeert echter alle onderhandelingen.

Bijkomend probleem is dat zowel de Schotse als de Noord-Ierse regeringen tegen de Brexit waren. Door de bestuurscrisis in Noord-Ierland is het nu nog niet duidelijk wat het standpunt zal zijn van de nieuw te vormen regering. Tot nu toe stond de Noord-Ierse regering op het standpunt dat ze liever met de Republiek Ierland zouden samengaan dan in de Brexit te stappen. Voor de Noord-Ieren zou dat niet bepaald goed nieuws zijn want de lonen in de Republiek Ierland liggen laag en de belastingen voor het merendeel van de bevolking zijn juist extreem hoog, terwijl het land wel een belastingparadijs is voor de superrijken.

De Schotse regering heeft al aangekondigd binnen twee jaar een nieuw referendum over onafhankelijkheid te willen als de Brexit doorgaat. Dat kan nog een probleem worden want de SNP vormt er een minderheidsregering en om zo'n referendum door het Schotse parlement te krijgen hebben ze de steun van de Groenen nodig, die ook voor onafhankelijkheid zijn maar niet op de voorwaarde van de SNP. Mochten de Groenen overigens de SNP wel aan een meerderheid helpen dan nog mag alleen May het referendum uitschrijven en het lijkt uitgesloten dat ze dat nu zal doen. De verhoudingen in Schotland zijn niet drastisch veranderd en de vorige keer ging het net goed voor de regering in Londen. Cameron had eerder ingestemd met het 'Schotse' referendum in de stellige overtuiging dat hij toch zou winnen. Dat ging toen echter net goed, maar May kan niet steunen op de zekerheid van winst.

Al met al blijft de Brexit de Britten hopeloos verdelen. Duidelijk is dat de Brexit hard gaat worden en dat met name het bedrijfsleven daar wel oren naar heeft, blijkens de stijgende aandelenkoersen. Voor de arbeiders valt echter nog niet echt een voordeel te ontwaren. Zij moeten zich inzetten voor de winst van Jeremy Corbyn bij de volgende verkiezingen zodat er een zodanige sociale wind gaat waaien die de EU doet verbleken.