Leven op een kruitvat

Het vliegveld van Soeda wordt gebruikt voor aanvallen van de NAVO, zoals deze foto uit 2011 van een aanval op Libië. (Foto: ZLV)

Joke van den Boogert

Alexandroúpolis, Nea Santa Kilkís, Thessaloniki, Lárisa, Aktio, Áraxos, Athene, Andravída, Kalamáta, Syros, Kálymnos, Soeda, Kastéli, Kárpathos. Heel Griekenland een uitvalsbasis in een explosieve regio. De Griekse betrokkenheid bij militaire interventies bestaat wel degelijk via een netwerk van militaire installaties van NAVO en Europese Unie. Dit netwerk heeft in het verleden al zijn diensten bewezen bij de militaire operaties tegen Joegoslavië, Afghanistan, Irak en Libië en nu is dan Syrië aan de beurt.

Over Soeda op Kreta berichtte Manifest al eerder. Het is het belangrijkste steunpunt voor de Zesde Vloot van de VS voor operaties in elke richting. In Kastéli op Kreta is een basis voor drones.

In Noord-Griekenland

Naar Lárisa in Noord-Griekenland werden Amerikaanse drones overgeplaatst vanuit Kreta. Deze kunnen enorme afstanden bestrijken. Zelfs tot aan Wit-Rusland en de Zwarte Zee in het noorden en tot Libië en Suez in het zuiden. In Lárisa functioneert ook het Hoofdkwartier voor Operaties van de Europese Unie. In Alexandroúpolis in Noord-Griekenland (dichtbij de grenzen met Turkije) was er al een wijd spectrum aan bestaande bases en infrastructuren (wegen, spoorwegen, haven, vliegveld richting Balkan). Daar zijn nu plannen bijgekomen - herhaaldelijk genoemd door Amerikaanse hoogwaardigheidsbekleders - voor de bouw van een Amerikaanse helikopterbasis. Het Derde Leger Corps gevestigd in Thessaloniki is officieel gecertificeerd als Nato Rapid Deployment Corps-GR. Dus voor de onmiddellijke inzet van troepen.

Ook in Noord-Griekenland, in Nea Santa Kilkís bevindt zich tevens de gevechtsformatie te land HELBROC (een brokje hel?) van de Europese Unie. Deze formatie is in staat van paraatheid gebracht voor de eerste zes maanden van 2018. Aan de 'Gevechtsgroep HELBROC' doen ook troepen mee uit Bulgarije, Roemenië, Cyprus, Oekraïne en binnenkort ook uit Servië. Ook is daar het zogeheten Multinationale Centrum voor Opleidingen ter Steun aan de Vrede.

In West-Griekenland

Op de luchtmachtbasis van Áraxos (Peloponnesus) wordt er de laatste tijd hard gewerkt aan opwaardering voor de huisvesting van 'speciale wapens' van de NAVO, zelfs kernwapens. Er is reden te over tot ongerustheid, want er wordt gesproken over een transfer van zo'n 50 Amerikaanse kernkoppen van de Turkse basis Incirlik naar Araxos, als de betrekkingen VS-Turkije blijven verslechteren. Andravída (Peloponnesus) is een knooppunt gebleken voor de luchtmacht van een reeks landen als de VS, Groot-Brittannië en Israël.

Tijdens de aanval op Syrië van 14 april jl. was daar sprake van een druk komen en gaan van gevechtsvliegtuigen. De plannen voor Andravída zijn het opleidingscentrum aldaar voor luchtvaarttactiek uit te breiden tot een internationaal centrum voor operationele opleidingen. In Aktio (in Préveza tegenover het eiland Lefkada) functioneert de Forward Operational Base (FOB) voor de vliegende radars van de NAVO Awacs (Airborne Warning and Control System). Dit systeem steunt de Awacs in de operatie 'Sea Guardian' die sinds september 2001 (aanval op de Tweeling Torens in New York) met NAVO-schepen en -vliegtuigen in de Middellandse Zee patrouilleert met convooien tegen het 'terrorisme'. Aktio speelt ook een rol binnen dit kader tegen de ISIS in het Midden Oosten. Van de luchtvaartopleiding in Kalamáta (Peloponnesus) wil men een multinationaal opleidingscentrum maken. Voor dit doel vorderen de gesprekken al met de VS en Canada voor een Memorandum van Begrip.

In de Egeïsche Zee, zo blauw

Op het eiland Syros vorderen de plannen voor de installatie van een 'mini-Soeda'. Een Amerikaanse groep koopt daar scheepswerven op waar ook reparaties aan Amerikaanse oorlogsschepen zullen worden verricht. Van Griekse zijde zijn er verder voorstellen gedaan aan de Amerikanen om de eilanden Kárpathos en Kálymnos te benutten als bases voor hun vliegtuigen en helikopters. En last but not least is er in Athene het Multinationale Coördinatiecentrum voor Strategie en Zee Vervoer. Deze opsomming is slechts een summier overzicht van de activiteiten op deze plaatsen.

De veiligste plek

De Griekse regering blijft beweren dat het land zo'n beetje de veiligste plek ter wereld is. Dat lang niet iedereen dit zo ziet bleek uit de massale betoging plus mars naar de VS-ambassade die de KKE (Communistische Partij) nog op dezelfde dag van de aanval op Syrië door VS, Groot-Brittannië en Frankrijk wist te organiseren. Het gevaar dient niet onderschat te worden: in geval van een tegenaanval is het duidelijk dat doelwit niet alleen de aanvallende partij is, maar ook degene die hiervoor de faciliteiten verleent. Dus ook de bases en steunpunten van de aanvallers in landen als Griekenland. Door vele politieke commentatoren werd hierop gewezen.

De regio ruikt naar 'buskruit' (bij wijze van spreken) en de bevolking in Griekenland zit op een kruitvat. Het mag de lezer duidelijk zijn dat er heel wat gevaarlijker materiaal aan te pas komt dan het buskruit van vroeger. Op 16 april volgde er een zeer massale betoging van studenten en scholieren tegen de aanval op Syrië door de drie genoemde westerse machten. Deze probeerden het standbeeld van de Amerikaanse president Truman neer te halen. Toen tijdens de burgeroorlog (1946-49) de Griekse regering zelfs niet met behulp van Engeland het Democratische Leger eronder kon krijgen, kwam de VS eraan te pas. Truman was toen president en stelde voor het nieuwe wapen, Napalmbommen geheten (later uitgebreid gebruikt in Vietnam) , in te zetten. Dit gebeurde. Een ware primeur... Het standbeeld van Truman in Athene is herhaaldelijk neergehaald en/of beklad. Het werd een felle betoging. Er werd gevochten met de politie, er vielen gewonden (onder de demonstranten) en twee van hen werden gearresteerd. De dag daarop werden zij voor het gerecht gesleept. Buiten betuigden duizenden demonstranten hun solidariteit en in de namiddag van diezelfde dag riep het PAME op tot een nieuwe betoging.

In een tv-debat beet KKE parlementslid Christos Katsótis de Syriza-vertegenwoordiger toe op 1 mei maar een bloemetje te gaan leggen bij het standbeeld van Truman i.p.v. in Kesariani waar op 1 mei 1944 200 communisten door de Duitsers gefusilleerd werden. Dit omdat Syriza officieel de grote progressieveling uithangt en zich historische gebeurtenissen toe-eigent, maar in werkelijkheid het conservatiefste beleid voert sinds 1974 na de 'val' van de militaire junta en steeds meer steun aan de westerse bondgenoten verleent via de zo geschikte geopolitieke ligging van het land, waarvan hierboven de vele voorbeelden.

Bondgenoten en Pontius Pilatus

Ondertussen blijft NAVO-'bondgenoot' Turkije in de Egeïsche Zee provoceren en het Griekse luchtruim schenden. De twee Griekse militairen die begin maart gearresteerd werden, omdat ze zich op Turks grondgebied bevonden in het noorden van het land, zitten nog steeds gevangen. Kortgeleden kwam de aap uit de mouw, toen Turkije's president Erdogan gewag maakte van een uitwisseling met de acht Turkse onderdanen die na de staatsgreep tegen Erdogan van zomer 2016 naar Griekenland wisten te ontsnappen en daar nog steeds vertoeven, terwijl hun verzoek om politiek asiel hangende is. Volgens Erdogan huisvest Griekenland daarmee terroristen die bij de staatsgreep tegen hem betrokken waren. Het lijkt erop dat de arrestatie van de twee bovengenoemde Griekse militairen om die reden plaats heeft gevonden.

Op de plenaire zitting van het Europese Parlement in april werd er bijna unaniem een resolutie aangenomen met het verzoek beide militairen op vrije voeten te stellen. Zeker is dat de spanning in de regio toeneemt en dat de EU probeert haar handen in onschuld te wassen. Geïnspireerd door Pontius Pilatus? Het was net Pasen geweest, waarmee deze illustere oude Romein weer even actueel werd...