Achtergronden van de gebeurtenissen in Chemnitz

Verklaring van Hans Bauer, Voorzitter van de Gesellschaft zur Rechtlichen und Humanitären Unterstützung (GRH e.V.) en vicepresident van het Ostdeutsche Kuratorium von Verbänden (OKV e.V.), en Patrik Köbele, voorzitter van de Deutsche Kommunistische Partei (DKP), over de gebeurtenissen in Chemnitz en wat die betekenen voor de strijd tegen het fascisme:

Gedurende deze weken maken we mee dat duizenden mensen de straat opgaan omdat ze moreel verontwaardigd zijn. In Chemnitz gingen mensen de straat op om Daniel H. te gedenken, de jongeman die vermoedelijk door vluchtelingen om het leven is gebracht. En daarna gingen mensen de straat op om te demonstreren tegen de vreemdelingenhaat en het nationalisme dat bij de herdenkingsbijeenkomst naar voren was gekomen - op spandoeken en in spreekkoren, maar ook in agressie jegens vermeende migranten en vluchtelingen.

Morele verontwaardiging is een legitieme aanleiding voor politiek optreden. Maar als morele verontwaardiging de enige aanleiding is voor politiek handelen, kan dat de belangen van de heersende klasse in de kaart spelen. Toen de NAVO ingreep in Joegoslavië, en er voor het eerst sinds 1945 Duitse soldaten voor een krijgshandeling werden ingezet, kwam duidelijk aan het licht dat de (West-Duitse) elites, de multinationals en hun politieke wegbereiders bereid zijn om, onder de vlag van het 'Nooit meer Auschwitz!', afstand te nemen van het naoorlogse antifascistische credo dat er van Duitsland uit nooit meer oorlog zal uitgaan. Dit keerpunt in de recente geschiedenis moeten we voor ogen houden als we de gebeurtenissen van de afgelopen weken naar waarheid willen schatten en begrijpen.

De terechte morele verontwaardiging die in delen van de bevolking is ontstaan gaat immers hand in hand met de demagogische en hypocriete opstelling van de politiek en de media, die deze verontwaardiging ondergeschikt probeert te maken aan de belangen van de heersende klasse - en daar helaas ook in slaagt.

Het is hypocrisie en demagogie als de Alternative für Deutschland en andere reactionaire bewegingen geweld door vluchtelingen misbruiken om vluchtelingen en migranten te bestempelen als de oorzaak van sociale en politieke misstanden in Duitsland. Maar net zo goed is het hypocrisie en demagogie om Merkels vluchtelingen- en migratiebeleid op een humanitair voetstuk te plaatsen. Het doel en het streven van het regeringsbeleid is immers om de, sinds 2015 sterk groeiende, toeloop van vluchtelingen én migranten te gebruiken om:

Door het Duitse kapitaal gemakkelijk uit te buiten, goedkope arbeidskrachten te leveren;
Landen, zoals Syrië die zich verzetten tegen de NAVO-belangen, niet alleen door middel van oorlog en sancties maar ook door het afromen van de beroepsbevolking te verzwakken.

Migratie en vlucht zijn geen natuurverschijnselen. Zij zijn het gevolg van het beleid van imperialistische overheden die andere naties met sancties, vrijemarktwerking en oorlog op de knieën willen krijgen. De Duitse regering staat aan de voorhoede van dit neokoloniale beleid: met de NAVO vormt zij een front tegen Rusland, China en andere landen die de economische en militaire slagkracht hebben om haar opmars te stuiten. De regering-Merkel is een oorzaak van de vluchtelingenproblematiek, en vormt daardoor een belangrijk doelwit voor een antifascistisch vredesbeleid.

Loonsverlaging, wage dumping, huisvestingstekorten in de grote steden en andere aantastingen van de sociale en democratische rechten van de arbeidersklasse zijn een direct gevolg van de winstbelangen van het Duitse bedrijfsleven. Werkenden kampen al tientallen jaren met deze ontwikkelingen, die gestaag uitlopen op een onafzienbare verpaupering van een groot deel van de bevolking. Als we voorbijgaan aan het feit dat vluchtelingen en migranten misbruikt worden om de klassenstrijd tussen rijk en arm in Duitsland op de spits te drijven, dan helpen we bewust of onbewust mee aan het scheppen van een politiek vacuüm dat reactionaire bewegingen ruimte geeft voor hun sociale en nationale demagogie. Het gevolg is een steeds diepere kloof tussen de werkenden, terwijl de rijken en hun politieke handlangers ongestoord verdergaan met hun oorlogen en hun sociale plunderingen.

Men is terecht verontwaardigd over de tragische moorden in Chemnitz, Köthen en elders. Maar het geeft geen pas om de ogen te sluiten voor het racisme en het nationalisme die in de informatievoorziening en in de demonstraties naar voren kwamen. Net zo min als het terecht is om iedereen die in Chemnitz de straat op ging als fascist te bestempelen. Dat zou in tegenspraak zijn met het humanistische, antifascistische mensbeeld. En het zet de antifascistische beweging in ons land op een dood spoor van politieke machteloosheid. Wij denken dan ook dat het voor de antifascistische beweging dringend nodig is om de volgende conclusies aan de gebeurtenissen van de afgelopen weken te verbinden:

De boosheid die de mensen in Chemnitz de straat op dreef is geen teken van racisme. Aan de wortel van deze boosheid ligt een kapitalistisch systeem dat hen, sinds de tegenrevolutie in Oost-Duitsland, in sociaal en politiek opzicht tot tweederangsburgers heeft gemaakt. In het voormalige Oost-Duitsland hadden de mensen niet alleen, net als in andere delen van Duitsland, te maken met enorme sociale teruggang en verarming, maar ook met het verlies van hun land, dat tot op de dag van vandaag door de (West-Duitse) elites in het verdomhoekje geplaatst wordt. Meer dan ooit moet de antifascistische beweging optreden tegen de sociale en politieke benadeling van de mensen in het oosten en de antifascistische nalatenschap van de voormalige DDR bewaken.
Als antifascistische en progressieve bewegingen niet bereid zijn om de multinationals in Duitsland en de imperialistische naties die zich achter de VS hebben geschaard als de aanstichters van vlucht, migratie, versterkte uitbuiting en oorlog aan te wijzen, zullen de reactionaire bewegingen die ruimte benutten. Alternative für Deutschland maakt misbruik van de morele verontwaardiging over de gebeurtenissen, zoals die in Chemnitz, om aan te zetten tot vreemdelingenhaat. Maar tegelijkertijd spreekt de AfD zich uit voor bewapening en de NAVO, met andere woorden: voor de belangrijkste oorzaak van de wereldwijde vluchtelingenproblematiek. Aan de andere kant misbruiken de coalitiepartijen, tot en met de Groenen aan toe, de verontwaardiging over het toenemende racisme voor een politiek gemotiveerde motie tegen het hoofd van de Binnenlandse Veiligheidsdienst, terwijl het defensiebudget voor bewapening tegen Rusland met 4 miljard euro omhooggaat en SPD-minister Scholz van financiën zijn belofte om internetbedrijven zoals Apple en Google zwaarder te belasten heeft ingetrokken.
De morele en/of politieke verontwaardiging van de door de multinationals aangestuurde politieke elites over de mensen in Chemnitz en elders is hypocriet. Ze veroordelen het antifascisme van de DDR voortdurend als 'achterhaald' en ondergraven daardoor de antifascistische instelling van hun eigen burgers. Ze hebben de oprichting, met massieve ondersteuning van de Duitse geheime diensten, van nazi-terreurbewegingen zoals de Nationaalsocialistische Ondergrondse (NSU) in de hand gewerkt. Ze voeren oorlog met het buitenland en sturen na 1945 weer soldaten naar het oostfront. Conclusie: inde strijd tegen het fascisme staan ze aan de andere kant van de barricade. Antifascistische bewegingen in Duitsland zijn het aan hun missie verplicht om zich tegen dit beleid van de multinationals te verzetten en voor de belangen van werkenden op te komen. Wij blijven ons scharen achter de gelofte die werd uitgesproken bij de eerste dodenherdenking in het voormalige concentratiekamp Buchenwald: "De volledige vernietiging van het nazisme is ons middel. De opbouw van een nieuwe wereld van vrede en vrijheid is ons doel."

Vertaling: Christiaan Caspers.