Actie van PAME in Thessaloniki op 9 september jl. Andere regering, maar de strijd gaat door! (Foto: KKE)
Joke van den Boogert
De 'nieuwbakken' regering van de Nea Dimokratía, op 7 juli jl. gekozen, is wat haar politieke bedoelingen betreft zo oudbakken als het maar kan. Zij liet al snel haar ware gezicht zien. Premier Mitsotákis kondigde met een no-nonsense uitdrukking op zijn gezicht aan, dat de regering nauwelijks vakantie gaat houden en hard aan de slag gaat. De puinhoop, overgenomen van de Syriza-regering, moest immers zo snel mogelijk worden opgeruimd...
Maar eerst een paar leuke dingen. Bijvoorbeeld een belastingverlaging op het bezit van onroerend goed. Syriza had in januari 2015 beloofd die helemaal af te schaffen, maar daar kwam niets van. Daarna het demonstratief opruimen van de hopen gevaarlijke stoffen, restanten van de brand van Mati op 23 juli vorig jaar. Die lag nog als een giftige tijdbom erop te wachten een nieuwe ramp te veroorzaken.
Syriza kreeg impliciet de schuld van de ramp, ook al zat de ramp er al jaren aan te komen door de willekeurige woningbouw en onverantwoordelijke ruimtelijke (wan)ordening van de laatste decennia. Syriza had pech dat het nog tijdens haar regeringsmandaat gebeurde en de Nea Dimokratía geluk, dat zij de kans kreeg tot een demonstratieve opruiming van deze 'Syriza puinhoop'. Dat waren de eerste uit den treure in het medialandschap getoonde volksvriendelijke stappen van de nieuwe regering, die een gevoelige snaar raakten bij de bevolking.
Maar al gauw daarna begon de rechtse aap uit de mouw te komen. Begin augustus, letterlijk een kwartiertje voor het eind van het debat in het parlement, kwam de regering met twee onaanvaardbare amendementen op een pakket wetsontwerpen van het ministerie van Binnenlandse Zaken.
Het ene amendement, dat er 'stiekem' en snel moest worden doorgedrukt, stelt een plafond aan de pensioenen en breidt alle antiverzekeringsmaatregelen van de laatste jaren uit. Op pensioenen, die uitgekeerd waren en hoger zijn dan een opnieuw vast te stellen plafond zal elke maand 20 procent worden ingehouden.
Het tweede amendement komt rechtstreeks tegemoet aan de verlangens van de Bond van Griekse Industriëlen: de werkgever hoeft geen redenen meer op te geven voor het ontslaan van werknemers. En als een bedrijf iemand heeft aangenomen via een aannemer, dan is de aannemer alleen verantwoordelijk voor het naleven van de arbeidswetgeving en niet het bedrijf.
De KKE uitte felle kritiek op deze manier van doen, waarop de communistische afgevaardigden het debat over de gewraakte amendementen verlieten om deze werkwijze niet met hun aanwezigheid te legitimeren. Tevoren had KKE-afgevaardigde Nikos Karathanasópoulos het samenspel onthuld tussen de regering en het presidium van het parlement om de miserabele amendementen aangenomen te krijgen. De KKE-afgevaardigden deden wel mee aan de stemming over het hele pakket wetsontwerpen om tegen de reactionaire maatregelen te kunnen stemmen die erin staan, maar aan de stemming over beide bovengenoemde amendementen werd niet meegedaan uit protest tegen de slinkse manier, waarop deze ingediend waren.
De regeringspartij heeft met de 50 zetels bonus voor de de verkiezingen winnende partij, een meerderheid van 158 op de 300 parlementaire zetels en kan nu ongestoord alles laten aannemen wat haar kapitalistische opdrachtgevers wensen. Syriza had in 2015 nog een stoplap nodig in de vorm van de extreem-rechtse Onafhankelijke Grieken (Anel, opgeheven) om aan een nep-meerderheid te komen.
Na de KKE verlieten ook Syriza en de andere oppositiepartijen de zaal. Syriza hekelde hypocriet de regering om haar manier van te werk gaan, ook al had zij zelf in hoge mate van dezelfde methodes gebruikgemaakt, die door de Nea Dimokratía als 'oppositiepartij' indertijd veroordeeld werden. Het argument dat aangevoerd werd door de op dat moment voorzittende afgevaardigde van de Nea Dimokratía om de regeringspraktijken te rechtvaardigen was, dat de regering van Syriza immers dezelfde praktijken had toegepast!
Nog meer faciliteiten krijgt het grote bedrijfsleven in het toerisme, die toch al ongestraft veel overtrad wat betreft gebruik van stranden en kuststroken. Er komen binnenkort wetsontwerpen, waarmee de regering beoogt om de laatste restantjes beperkingen op te heffen die er nog waren op de exploitatie en de commercialisering van stranden en kusten. Deze wetsontwerpen zijn een aanvulling op en uitbreiding van een wettelijk kader, al aangenomen door de vorige regering samen met de Nea Dimokratía en wel vlak voor de verkiezingen. Beide partijen lieten de krokodillentranen vrijuit stromen over de 102 doden van Mati, waarvan immers een 'bouwkundige pathologie' van tientallen jaren de oorzaak zou zijn, die de toegang tot de zee afsloot met als resultaat dat de mensen ingesloten raakten in een zee... van vuur. Deze 'pathologie' wordt volop voortgezet. De beperkingen op de afstand die in acht moesten worden genomen om hotels e.d. aan zee te bouwen, worden afgeschaft.
Tot nu toe mocht 60 procent van een strand volgezet worden met (huur)parasollen en ligstoelen. Die regel wordt ook afgeschaft. Investeerders in toerismeparken met zeezicht, industriële en horeca-installaties krijgen nu vrij spel. Van het milieu trekt men zich geen moer aan, behalve de overbescheiden, weinig overtuigende mediareclames van het ministerie van Milieu tegen gebruik van wegwerpplastic (zakken, rietjes, bekertjes).
Vanwege het snel toenemende aantal zwembaden komen steeds meer in de buurt liggende dorpen 's zomers zonder stromend water te zitten. Water moet elders gekocht worden en in deposito's en/of cisternes gegoten worden. Daar zorg je zelf maar voor, maar de rekening voor de waterleiding moet wel betaald worden of je nou wel stromend water krijgt of niet. Deze wetsontwerpen in combinatie met Syriza's ontwerpen en wetten voor de ruimtelijke (wan)ordening vormen de bevestiging van het feit dat zij het roerend eens waren én zijn over de noodzaak tot winstvermeerdering voor het grote ondernemerskapitaal.
Gevolg is wél een continue aanval op rechten en levenskwaliteit van de bevolking. Maar de miljarden euro's die via het toerisme Griekenland binnenstromen dan? Die zorgen voor de verrijking van een elite! De werkomstandigheden in de horeca zijn bedroevend. Steeds langer werken voor steeds minder geld. Voor die kant heeft de toerist zelden oog. Griekenland lijkt steeds meer 'derde wereld'. In juli 2017 schreef het Duitse blad 'Der Spiegel online' al, dat het toerisme in Griekenland bloeit, maar de werknemers lijden en dat tussen 2009 en 2016 de arbeidsongevallen in het toerisme met 580 procent gestegen waren.
Onder de dekmantel van 'democratiseren' en 'moderniseren' komt collectief handelen onder vuur via reactionaire wijzigingen in de wet op het vakbondsleven, zoals weer bleek uit de toespraak van de premier op de Internationale Beurs in Thessaloniki in september, Griekenlands 'Prinsjesdag' zonder koning. De Nea Dimokratía neemt de draad op waar Syriza die heeft laten liggen. Het recht op staken komt nog meer op de tocht te staan. De overheid kan ingrijpen om een algemene vakbondsvergadering het recht te ontnemen een stakingsbesluit te nemen en een staking te organiseren. Dit komt nog bij de al bestaande enorme hoeveelheid antistakingsuitspraken van de rechtbanken en de 'best practices' van de Europese Unie in heel Europa tegen vakbondsactiviteiten. In wezen komt het erop neer, dat de vakbonden omgeturnd moeten worden in een oud, 'tandeloos' bureaucratisch apparaat, dat volledig onder controle van regering en werkgevers staat.
Maar de mensen stemmen vóór dit soort zaken, is het begrijpelijke argument na de nogmaals lamentabele, conservatieve verkiezingsuitslag. Het is maar gedeeltelijk waar, want er is nou eenmaal een verschil tussen positief vóór stemmen en een wijdverbreid passief, defaitistisch geloof, dat 'je er toch niks aan kan doen'. Dit omzetten in georganiseerde actieve antikapitalistische woede is de eis van onze tijd.