“Het is alweer lang geleden. Er was een Fries actiecomité dat actie voerde tegen een provinciaal plan om een groot aantal bejaardentehuizen te sluiten. De voorzitter van dat comité heette Rinze Visser… Deze sluitingsplannen, die in heel ons land aan de orde waren, waren onderdeel van een reeks maatregelen die later onderdeel van neoliberalisme genoemd zijn gaan worden. Ook de Participatiewet (2015) is daar onderdeel van zijn gaan worden. Sinds een aantal jaren geleden heeft dat ‘neoliberalisme’ van links tot rechts een negatieve klank gekregen. Bijvoorbeeld: marktwerking – vooral in de zorg – was fout geweest of te ver doorgeschoten, er was teveel bezuinigd op het sociaal domein, enzovoort. Maar…, ondanks al die politieke kritiek dendert de trein gewoon verder. Ook dit beleidskader is ervan doortrokken.
Het is het Rijk dat door middel van wet bepaalt dat gemeenten beleidskaders welzijn/wonen/zorg vast moeten stellen. Het is ook het Rijk die bepaalt dat verpleegzorg niet mag worden uitgebreid. Geheel in het kader van het zo bekritiseerde neoliberalisme…. En, net als in de tijd toen die bejaardentehuizen gesloten werden is dat nu ook weer nodig omdat oude mensen graag in hun eigen huis, in hun vertrouwde omgeving willen blijven wonen. Een waarheid als een koe. Alsof de mensen zelf om bezuinigingen vragen…Er komt heel wat op ons af. Er moeten nog mee mensen uit instellingen gehaald worden of daarin niet meer opgenomen worden. Mensen die zorg en begeleiding nodig hebben. Mensen met en verstandelijke beperking, met psychiatrische aandoeningen. Zeg maar gewoon: verwarde personen. Hoe denk je dat het komt dat er zoveel incidenten met verwarde personen zijn? Deftig noemt men dat: van intramurale zorg naar extramurale zorg….
Dot is geen typisch Nederlands verschijnsel. . Dit gebeurde en gebeurt in alle ontwikkelde kapitalistische landen. Voor het sluiten van instellingen voor geestelijke gezondheidszorg stond de staat New York in de Verenigde Staten van Amerika model. Voor de Wet Werk en Bijstand en later de Participatiewet de staat Wisconsin in de USA. Toen al gingen bezuinigingen en kostenbeheersing gepaard met de parolen ‘zelfredzaamheid’, ‘eigen kracht’ en participatie. De kleine dorpen, buurten en wijken moeten de ontstane problemen oplossen. ‘Basisvoorzieningen’ noemt men dat…. En vooral de mantelzorgers, die inmiddels zelf mantelzorg nodig hebben. U noemt de geïndividualiseerde samenleving. Maar ook dat individualisme is onderdeel van jarenlange negatieve politieke beïnvloeding. Geen wonder dat mantelzorg schaars begint te worden. Veel mantelzorgers hebben inmiddels zelf mantelzorg nodig. Generaties zijn inmiddels opgevoed met het ik-virus. Daar komt bij dat velen ook geen tijd meer hebben, er moet gewerkt worden om alle stijgende kosten en de boodschappen te kunnen betalen.