Naar aanleiding van een onderzoek van de Algemene Rekenkamer heeft de SP een kamerdebat aangevraagd over zorgfraude, bijvoorbeeld het ten onrechte declareren van niet gemaakte uren door zorgkantoren. Veel mensen die van de hoed en de rand wisten zijn hierdoor niet verrast. En terecht! Zo kwam ook bij mij het schandaal kinderopvangtoeslagen – veel te vaak nog een ‘affaire’ genoemd – zeker niet als een verrassing. Zeer velen zijn ten onrechte van fraude beschuldigd, maar tot nu toe komt nog niet naar voren welk deel hiervan door toeslagenkantoren veroorzaakt is. Her is al weer heel lang geleden dat een mevrouw een aanslag van de Belastingdienst kreeg, terugbetalen van €2.600.- teveel ontvangen toeslagen kinderopvang. Deze mevrouw had de aanvraag en afhandeling door een daarvoor ingesteld bureau laten regelen voor een maandelijks bedrag. Niet de aanvraagster had die veel te veel ontvangen toeslag ontvangen, maar het bureau dat ten onrechte veel te veel uren opgegeven. Om dat bedrag in eigen zak te kunnen steken. Na bemoeienis mijnerzijds heeft dat bureau het teveel ontvangen bedrag voor zijn rekening genomen. Waarmee dus fraude voorkomen is. Zo niet, dan was mevrouw, als ontvanger van de aanslag in grote moeilijkheden gekomen.Nog maar enkele jaren geleden werd er bekend dat na enig onderzoek de Friese gemeenten zo’n €8.500.000.- teveel aan jeugdzorg hadden betaald. Ongeveer de helft ervan werd door deze gemeenten ‘met de mantel der liefde bedekt’. Echter niet alleen met de jeugdzorg en toeslagen kan men er wat van, ook in de WMO – met name bij begeleiding – zijn pogingen tot fraude bekend. Voor een zorgbehoevende werden bij de gemeente veel meer uren zorg gedeclareerd dan er gemaakt waren. Het was aan een oplettende cliënte te danken dat het rechtgezet werd. Naar wat er ook in deze sector ten onrechte door gemeenten betaald werd en nog wordt laat zich raden. Ook hier moest het heel lang duren aleer de oplettende cliënte geloofwaardig werd gevonden. Ook hier waren overheid en volksvertegenwoordiging zeer voorzichtig met de intreders van de – in elk geval toen nog – hoog aangeprezen marktwerking in de zorg.
Het is een juiste constatering van de Algemene Rekenkamer dat er nauwelijks toezicht wordt uitgeoefend op hoe zorgaanbieders van de hun geboden gelegenheid gebruik maken. Zo kunnen de kleine en grote roofridders – de bonafide niet te na gesproken – nog steeds hun gang gaan. Zolang de marktwerking in de zorg nog steeds door het grootste deel van de politiek als juist gezien wordt, kan het oplichten van de overheid ten koste van het voor het voor de zorg beschikbare geld gewoon doorgaan tot de nog steeds vrij uitgaande schuldigen aan hun zoveelste recreatiebungalow toe zijn. Binnenlopen, zo wordt het ook wel genoemd.
Rinze Visser
