De Nederlandse gemeenten dreigen in 2026 en daarna financieel in zwaar weer te komen verkeren. De gemeente De Fryske Marren begroot voor het jaar 2026 een tekort van meer dan 5 miljoen. Iedereen lijkt zich zorgen te maken, maar niemand in de gemeenteraad – en ook het college van B&W niet- wist de NCPN-woordvoerder duidelijk te maken met elke motivatie de regering deze forse bezuiniging op het gemeentefonds voor de gemeenten wil voeren. Nogal wat in de gemeenteraad vertegenwoordigde politieke partijen hebben kamerfracties, een aantal zelfs onderdeel van de regering, maak de NCPN en de bevolking duidelijk met welke reden die grote korting op de gemeente-inkomsten eraan zit te komen, vroeg de NCPN. Kan het ook te maken hebben met een grote belastingverschuiving waar men al jaren op aan het studeren is? Een antwoord van diegenen die toch zeker als ingewijden moeten worden aangemerkt bleef uit.
In de Leeuwarder Courant stond onlangs een groot artikel over het jaar 2026 en de forse bezuiniging op de rijksuitkeringen aan de gemeenten. In dat artikel werd er vanuit gegaan dat een en ander wel te maken heeft met een grootscheepse belastingherziening, waar ook de NCPN in de gemeenteraad naar vroeg. Het zal gaan over een uitbreiding van het gemeentelijk belastinggebied waar een verlaging van loon- en inkomstenbelasting tegenover zal staan. Voorzover hier al jaren geleden over bekend is geworden zouden de gemeenten het gebruikersdeel van de Onroerende Zaakbelasting weer in moeten voeren plus een ingezetenenheffing. Al weer wat jaren geleden heeft de NCPN erop gewezen dat zulk een belastingherziening zeer nadelig uitvalt voor mensen met lage en middeninkomens. Invoering van nog meer gemeentelijke belastingen betekent het uitsluiten van het draagkrachtprincipe, waar het stelsel van loon- en inkomstenbelasting nog wel vanuit gaat. Destijds is er in de gemeenteraad een door de NCPN ingediende motie aangenomen en richting Den Haag gegaan met als boodschap dat ondermijning van het principe van draagkracht niet gewenst wordt.
De Leeuwarder Courant schrijft dat er in gemeenten wel positief wordt gedacht over genoemde herziening van het belastingsysteem, uitgesproken met allerlei argumenten – zoals uitbreiding van de gemeentelijke autonomie – zonder bezorgd te zijn over de gevolgen voor de inwoners van de gemeenten, vooral die erdoor ernstig in koopkracht achterruit zullen gaan. Bijvoorbeeld een heffing voor ingezetenen – een nominale heffing voor eenieder.vanaf achttien jaar – leidde in de jaren tachtig van de vorige eeuw in Groot-Brittannië tot een volksopstand. Deze belasting – daar poll=tax geheten – werd toen weer ingetrokken. Gezien de hier en daar positieve geluiden erover in gemeenten is het noodzaak dat de inwoners van gemeenten zeer op hun hoede zijn een niet over enige tijd negatief verrast worden. De NCPN zal de ontwikkelingen kritisch volgen en zonodig de bevolking van inlichtingen voorzien..